İzmirin pek bilinmeyen eski hanları
UYARI= İçinde bulunduğunuz blog da (oskocana.blog.spot.com) blog sahibi Osman Koçanaoğullarının yasal telif hakları bulunmaktadır. Bu nedenle, öncelikle Telif haklarını okumanız için burayı tıklayınız........
İzmir'de yüz yıllardır, belki daha antik çağlardan beri hanlar bulunmaktadır. Antik dönemlerden beri var olan ve yolculuk için ayrıca ticaret için kullanılan yollar kenarında yapılmış olan bu yapılar, hem de dünya üzerinde hemen tüm ülkelerde bulunmaktadır. Kendi Türk kültürümüz de ise " han " olayı " bir sosyal ve ticari gereklilik dışında bir de mimari özelliklere sahip olması ile ön plana çıkmaktadır. Bu dönemler özellikle Anadolu beylikleri, Selçuklu devleti, Büyük Selçuklu imparatorluğu, Anadolu Türk beylikleri ve Osmanlı imparatorluğu dönemlerinde kendisini göstermiştir.
1905 İzmir Goad planına baktığımızda, günümüz Kemeraltı bölgesinde onlarca han görülmektedir. İlginç özellikleri olan hanlardır bunlar. Bir çoğu günümüze farklı isimler ile de bazen de eski adları ile ulaşabilmiştir. Yine 1905 Goad planında, 1922 büyük yangınında yok olan alanlarda da çok sayıda han vardır ama hemen tamamı günümüze ulaşamamıştır. 1905 Goad planı, Basmane, İkiçeşmelik , Kadifekale hattını göstermediği için buralarda var olan hanlar hakkında da çok fazla bilgi sahibi değiliz. Sadece 1923 Pervititch İzmir kent planında buralara at bazı kayıtlar gösterilmiştir ama yeterli değildir.
Bu dosyaların konusu bunları anlatmak ve de tartışmak değildir. Dosyanın konusu, günümüze ulaşabilmiş ya da varlığı bilinen ama günümüze ulaşamayan hanlar ile ilgili olan ve elimizde olan bilgilerin gözden geçirilip, var olan eksikliklerin, hataların ve bilinmeyenlerin ortaya konulmasıdır. Ortaya konulanların bazılarının , şu anda resmi belgesi vardır, bazıları hakkında bilimsel yazılar vardır ama bazılarında gerçekten de hatalar vardır. Bu ana başlık altında yazılanlar bu eksik, yanlış bölümleri ortaya koymaktadır. Hatalı bulunanlar dosyalarda ele alınmıştır. Doğruluğu bilinenler hakkında hiç bir doya yazılmayacaktır. Yazılar bilimsel desteklere sahip evraklara sahip değildir ama , mantık ve Planlar eşliğinde doğru bilgilere ulaşılabilmiştir.
Bu ana başlık adı altında bu tür hanlar yazılacaktır. Bu arada, yeni bilgi ortaya çıktığında, dosyalara eklenecektir. Yani, sistem "canlı " olarak tutulacaktır.
Konular her zaman, gerçekçi olacak ama POPÜLER tarik olacaktır.
Bu ana başlık altında, söz ettiğim ve daha önce yazılı hale getirilmiş olan eski bilgilere yenilik yapılması gereken bilgiler eklenmiştir. Eklenmeye de devam edecektir. Belki başka kişiler d bunları yapacaklar, yapmaları gerekecek.
Söz ettiğim bu yeni bilgiler,
1- Gezgin notları,
2- Bireysel olarak bire bir bildiğim ve İzmir kent planlarında arayıp bulduğum hanlar (bunlar Basmahane- Basmane civarında olanlardır)
3- İzmir kentinin çizilmiş olana eski kent planlarının gözden geçirilmesi eşliğinde tekrar gözden geçirilip, durumlarının aydınlatılmış olan hanların künyelerine yazılmıştır. Tabii ki resmi olarak değil. Birileri de ortaya çıkar ve durumu resmi hale getiriler.
Bu ana dosya altında okuyacağınız dosyalarda işte bunları bulabileceksiniz. Hem de bugüne dek bilmediğiniz, yanlış ya da eksik bildikleriniz ile birlikte. Yazılar, mantık, plan ana zemini üzerindedir ve doğru tespitlerdir. Arada, okuyacağınız yorumlarda doğru analizlerin sonuçlarıdır. Güvenebilirsiniz.
