İzmirin eski hanları

İzmir ya da antik dönemde olan adı ile Smyrna " bir ticaret yerleşkesi. Deniz yolu egemen  ticaret yolları var, Anadolu v Anadolu coğrafyasının doğusundan, kuzeyinden gelen ticaret yolları var. Bilinen bir durum. Bu kadar çok ticaretin yapıldığı bir kentte , ticaret mallarının bekletildiği, malları taşıyan kervanların da olması beklenen bir durum. Limanda depolar da olmalı. O günlerden yani antik dönemden elimize kalan bu tür yerlerin varlığını tam olarak bilmiyoruz ama bu hanlar olmalı. olmalı. Daha sonra ki dönemlerde ama özellikle de Osmanlı döneminde İzmirin ticaret yaşantısında olan yerini biliyoruz. Hanlar yapılıyor. Bazıları günümüze ulaşabilen Osmanlı yapıları bunlar. Kemeraltı, Basmane çevresi bunlarla dolu. Bazılarını adlarını bilmiyoruz, bazıları zaman yenik düşmüş hanlar bunlar.

Bu konuda saygın tarihçiler tarafından yazılmış bilimsel kitaplarda var. 

Bu konu ile ilgili merakım nedeni ile bazı hanların, yanlış olarak tanımlandığı, bazılarının adlarının değiştirildiğini de fark ettim. Bazılarının zaman içinde olan gelişmelerinin anlatılmamış olduğunu da gördüm. Bunları kent planlarında gördüm, izlerini sürdüm. Sonuçta bunları yazamaya başladım. Her yeni bilgi ile ortaya çıkan hanları yazdım. Halen var olan düzinelerce si var. O hanlar ile ilgili yeni bilgileri buldukça da  bu ana başlık altında yazacağım. Bilinen ya da hata bulamadıklarımı yazmıyorum. Osmanlı belgeleri ne diyor bilmiyorum. Yazılarımı okuyanlar, özellikle de tarihçiler konunun Osmanlı belgeleri üzerinden araştırmalı. Hemen. Zaman kaybetmeden. Hanları yazarken o hanların içinde olan yaşamı yazdım. Neden mi yazdım, gezginlerden yazdım. Hanların içini, çalışanlarını, eğer gezginler bşr şeyler yazmış ise, işte onları yazdım. Şimdilik İzmir içini yazıyorum. Sonra çevrede olan hanları da yazacağım.  Her yeni bilgi yeni bir han dosyasını açacak. Sonra, İzmir içinde deve kervanlarını, onların kent içi yollarını da yazacağım. Tabii ki popüler tarih olarak. O kervanda bulunan bir deve üzerinde , kent içinde bir hana gideceksiniz, bir kısmınız, getirdiğiniz ticari malları tüccarlara teslim edeceksiniz. Bana göre yazılması gerekenler bunlar. Popüler tarih bu.

Kaynakları da ekleyeceğim. Yazdığım popüler tarih ama kanıta dayalı,  Yazılar tam olarak bitince onları da yayınlayacağım. Arada, yazılarım içinde numaralar göreceksiniz. İşte onlar kaynaklar. Benden başkası da ne olduğunu o aşamada bilemez. 

Osman Koçanaoğulları

22 Eylül 2022 

İzmir