Bornova Körfezinde gemi bakım yeri ve Darağaç

Telif hakları vardır. Telif hakları (COPYRIGHT) dosyasını okuyunuz

Carenaggio nedir ?. Bu sözcük İtalyancadır. Kelime karşılığı " kuru havuz " , " kuru dok" olarak da tercüme edilebilir. Burası yelkenli gemilerin bakımlarının özellikle de gövdelerinin bakım ve onarımlarının yapıldığı yerlerdir. (Fotoğraf 1)

1854-1856 Luigi Storari tarafından çizilen İzmir planında bu yapı görülmektedir (Plan 1). Yine bu yapıyı 1876 Lamec Saad tarafından çizilen İzmir planında (Plan 2) göremiyoruz.

Bu yapı, 1834 Copeland tarafından çizilen İzmir planında yoktur. Belli ki bu yapı 1834 sonrası, 1854 öncesi yapılmıştır. 1854-1856 Luigi storari planına baktığımızda, bu yapının günümüz Yeşilderenin denize kavuştuğu ya da "Yeşildere deltası" dediğimiz alanda olduğu görülmektedir.

Yıllar içerisinde hem körfezin hem de bu bölgenin coğrafi ve topografik özellikleri Yeşil dere, Halkapınar deresi, Bornova deresinin getirdiği alüvyonlar ve kentin atıkları ile değişikliğe uğramış ve deniz-kıyı çizgisi değişmiştir. Buna rağmen 1856 Storari planında görülen bu yapıyı, 1876 yılı Lamec-Saad planında artık göremiyoruz. Bunun bir nedeni de belki deniz-kıyı çizgisinin kara lehine gelişmiş olması da olabilir. Var olan yapı, artık kara içinde kalmıştır. Buna rağmen Lamec-Saad planı üzerinde bu yapının üzerinde muhtemel yerleşim yerini işaretlemek mümkündür (Plan 2)

Bu bölge bildiğimiz gibi Darağaç olarak tanımlanmaktadır. 1834 R Copeland İzmir planında Darağaç tanımı görülmektedir.

Peki dar ağaç nedir ?. Aklınıza hemen idam sehpası gelmemeli. Bu amaç ile kullanılmış olmakla birlikte gemilerin denize indirilmesinde veya gemilerin bakıma alınacağı havuz ya da doklara indirilmesinde kullanılan bir vinçtir. Başlangıçta basit olan bu düzenekler, zaman içerisinde gelişmiştir. Darağaç tanımının, planda görülen gemi tamir ve bakım yeri nedeni ile ve burada kullanılan bu bir çeşit vinç olan " Darağacı" kökenli olması çok olasıdır.

Peki dar ağaç nedir ? Aşağıda olan fotoğraflarda, ""darağacının " nasıl bir şey olduğunu görebilirsiniz.