12 Nisan 2019 Cuma

Küçük Aya Yani kilise yolunda bir ev - İZMİR

Küçük Aya Yani kilise yolunda bir ev - İZMİR



Telif hakları vardır. Telif hakları (COPYRIGHT) dosyasını okuyunuz 


Anlatılacak olan evin ilginç bir öyküsü var. Bir Yunan vatandaşı olan Evangelos Drakopoulos, buraya doğup büyüdüğü evi aramak üzere geliyor. Bu evde doğmuş ve büyümüş. Yıl 1973. Evini buluyor. Anılarını yazıyor ve ölümünden sonra muhtemelen torunu tarafından kitap yayınlanıyor. Basım tarihi 2019 ( Kitabın adı, sayfanın sonunda yazılmıştır). Bu bilgi, bütün dünyanın İzmir tarihi ile ilgisi nedeni ile tanıdığı Bay George Poulimenos tarafından bana aktarıldı. Bay Poulimenos bana, Yunanca yazılmış olan kitabın, bu ev ile ilgili bölümün İngilizce tercümesini gönderdi ve  evin bulunması konusunda yardım istedi. 
Bay Poulimenos ile karşılıklı olarak defalarca yazıştık. Sonuçta, evin olması gereken yer konusunda bir kroki ortaya çıktı. Kroki konusunda kendisi ile mutabık kaldık. Sıra, evin hala orada olup olmadığının ortaya konulmasına geldi. 
Evi buldum. Yunan vatandaşının tanımladığı ev ile ile bizim bulduğumuz ayni ev ayni idi, yerinde duruyordu.

Şimdi 1973 yılında alınan not' tan bana iletilen bilgileri, daha doğrusu Yunan vatandaşının notlarının bazı bölümlerinin  Türkçe'sini sizler ile  paylaşayım. Bu notlarda, evin bulunduğu sokaklar o dönemin adları ile yazılmış.

" Evimiz iki cepheli bir ev. Bir cephesi ana sokak (anonim yol olarak tanımlanmış )   üzerinde  (günümüz 822 sokak), diğer cephesi şimdi kapısı duvar örülerek kapatılan Aya Yani kilisesinin ana kapısına açılan yol üzerindedir. Bu yol  Mesaka Skalakia” (=Orta merdivenler  olarak bilinir (krokide 822-a olarak işaretlenmiştir ). Evin ana kapısında 5 adet mermer basamak vardır. Evin kapısı 2 parçalı demirden yapılmıştır, ve üzerinde, nedenini bilmediği "Hıristiyanlık sembolü  olan bir " HAÇ " ile Musevilik sembolü olan " Davut yıldızı " vardır.  Ev bodrum, zemin ve üst kat olan bir yapıya sahiptir.

Anılarda anlatılan evi buldum. Bulduğumuz ev de ayni özellikleri taşımaktadır.
Bu bölge, Agora kalıntılarının hemen güneyinde olan bir bölgedir.Ev, Evangelos Drakopoulos' un doğduğu ve yetişme yıllarını geçirdiği evdir. Bay Evangelos Drakopoulos muhtemelen  1900 li yılların hemen başında doğmuş. 1986 yılında da vefat etmiş. Buraya tekrar geldiğinde her halde 70 yaşlarında idi. Kapıda " haç ve Davut yıldızının " bir arada olması aklıma dinler arası bir evliliği getirdi. Anne ve babası farklı iki dine inanan yani Musevi  ve Hıristiyan   olmalı diye düşündüm. Bay Poulimenos ile yazıştım. Aile ile ilgili araştırma yaptı. Ailede böyle bir durum olmadığı teyid edildi. Bu durumda söz edilen evin Drakopoulos' un ailesi tarafından, bu tür bir evliliği yapmış kişilerden alınmış  olması gerekiyor. Bu konuda  bilgimiz yok. 
Drakopoulos' un ailesinin kemeraltında bir de Lokantaları varmış. 
Evlerin tam karşısında (bu sokağın girişinde sol tafa-köşe ev) bir yahudi aileye aitmiş.
Bulduğumuz ev de ayni özellikleri taşımaktadır.
Bu bölge, ve ev Agora kalıntılarının hemen güneyinde olan bir bölgedir. Yerleşimi Kuzey-güney yönünde olup olup, kuzeye bakmaktadır.


(a). söz edilen evi göstermektedir.




Fotoğraf 3, evin eskiden var olan kilise kapısına sırtımız dönük olarak çekilmiştir. (a) evin hudutlarını göstermektedir.






















Yunanistan da bulunan bir İzmir gurubuna, bu resim ile ilgili olarak katkı geldi. Katkıda bulunan bey, Ortodoks tezyin kültüründe, Musevi işareti olan "6 köşeli yıldızı" ın kullanıldığını iletti. Bu aslında bizim kültürümüzde de Osmanlı döneminde kullanılan bir işaret ve Hz. Süleyman' ın mührü olarak biliniyor. Son yüzyılda da İsrail'in bayrağında terini almış. Barbaros'un bayrağında, dini yapılarımızda da Osmanlı döneminde kullanılmış bir işaret. Musevilik ile direkt bağlantısı yok.


Kitabın adı:

"Ionikes Mnimes" (Ionian Memories). Author Evangelos Drakopoulos. Publisher Ekdoseis Tsoukatou (Athens). Date 2019.


Osman Koçanaoğulları 12 Mart  2019